در حوزه دندان پزشکی، حفظ سلامت دهان و دندان جوان ترین نسل ما اهمیت بسیار ویژه‌ای دارد. اما متاسفانه اغلب بسیاری از تفکرات اشتباه و اطلاعات اشتباه والدین، آسیب به سزایی به دندان های شیری کودکان و در نهایت سلامت کلی دندان ها وارد می‌کند. در این مقاله از
کلینیک دندان پزشکی دریای نور، اهمیت بالای محافظت از دندان‌های کودکان و لزوم درک عمیق‌تر والدین از این موضوع را بررسی می‌کنیم. همانطور که ما پیچیدگی های دندانپزشکی کودکان را بررسی می کنیم، با تمرکز بر ترمیم و پر کردن دندان های کودکان، هدف ما این است که والدین و مراقبان را با دانش و آگاهی لازم برای اطمینان از اینکه لبخند فرزندانشان در طول زندگی درخشان باقی می ماند، توانمند کنیم.
حفظ سلامت دندان های شیری کودکان:
یکی از مهم ترین عواملی که وقتی صحبت از سلامت کلی کودک می شود، نادیده گرفته می‌شود حفظ سلامت و مراقبت از دندان‌های شیری کودکان است. یکی از شاخه تخصصی دندانپزشکی با تمرکز بر درمان دندانپزشکی کودکان، بر اهمیت مراقبت زودهنگام از دندان‌های شیری اطفال و سپس دندان‌های دائمی آن ها تمرکز دارد.
بی‌توجهی به حفظ، نگهداری و سلامت دندان‌های شیری میتواند منجر به شرایط دردناکی مانند ایجاد حفره در دندان و پوسیدگی اولیه دندان های شیری، عفونت دندان شیری و یا به عصب رسیدن دندان و نیاز به عصب کشی دندان های شیری به وجود آید شود، در صورت عدم رسیدگی و درمان موثر موجب درد، ناراحتی و یا نیاز به کشیدن زودهنگام دندان داشته باشد. علاوه بر این، دندان‌های شیری ناسالم می‌توانند منجر به ایجاد مشکلات طولانی‌مدت دندان مانند ناهماهنگی دندان ها در اینده و نیاز به درمان ارتودنسی گردد.
چه زمانی ترمیم دندان کودکان ضروری است؟
ترمیم دندان در کودکان در موقعیت ها و شرایط مختلفی ضروری می‌باشد، که معمولاً شامل درمان مشکلات دندانی یا تروما می شود. اعم از:
1. ایجاد حفره در دندان شیری| درمان پوسیدگی دندان (Dental Caries):
ایجاد حفره در مینای دندان و یا پوسیدگی اولیه دندان شیری یکی از شایع ترین دلایل ترمیم دندان در کودکان است. باکتری‌ها در دهان اسیدهایی تولید می کنند، که موجب فرسایش مینای دندان و ایجاد حفره(Cavities) می شود. در صورت عدم درمان، حفره ها می توانند پیشرفت کنند و منجر به درد، عفونت و آسیب بیشتر به ساختار دندان شوند. ترمیم دندان در این مرحله از آسیب دندان شیری، اغلب به صورت پر کردن دندان شیری، برای برداشتن قسمت پوسیده و بازیابی یکپارچگی و عملکرد دندان ضروری است.
2. ایجاد تروما یا آسیب به دندان شیری (Trauma or Injury):
حوادث متفاوتی اعم از وارد شدن ضربه، آسیب افتادن کودکان و .. می توانند باعث آسیب دندان شیری در کودکان شوند، از جمله دندان های لق شده، شکسته یا جابجا شده. بسته به شدت آسیب، ترمیم دندان ممکن است شامل باندینگ، روکش دندان یا سایر درمان‌های ترمیمی و تثبیت دندان‌های شیری آسیب‌دیده باشد.
3. از دست دادن زودهنگام دندان های شیری:
از دست دادن زودرس دندان های شیری به دلایل متفاوت می تواند منجر به مشکلات فضایی و نامرتبی دندان های دائمی شود. تکنیک‌های ترمیم دندان مانند نگه‌دارنده فضا ممکن است برای اطمینان از هم‌ترازی مناسب هنگام رویش دندان‌های دائمی استفاده شود.
4.شرایط ژنتیکی کودکان:
بیماری های ژنتیکی یا مادرزادی که بر رشد دندان تاثیر می گذارد ممکن است به ترمیم های تخصصی دندان و مراقبت های مداوم برای رسیدگی به مسائل خاص منحصر به فرد نیاز داشته باشند. برخی از کودکان ممکن است مشکلات رشدی را تجربه کنند، مانند هیپوپلازی مینا (تکامل ناکافی مینا)، که می تواند منجر به ضعیف شدن یا تغییر رنگ دندان ها شود. ترمیم دندان اطفال و رسیدگی منظم به شرایط دندان کودکان ممکن است برای تقویت و بهبود ظاهر دندان های آسیب دیده ضروری باشد.
به طور خلاصه ترمیم دندان در کودکان در شرایط مختلف از جمله حفره ها، ضربه های دندانی، مشکلات رشدی، مال اکلوژن و شرایطی که بر رشد دندان تاثیر می گذارد ضروری است. تشخیص زودهنگام و درمان سریع توسط دندانپزشک اطفال برای رسیدگی موثر به این مسائل و تضمین سلامت دهان و دندان و رفاه کلی کودک ضروری است.
![Tamas_Ver 1.jpg]( "Tamas_Ver 1.jpg")
پرکردن دندان کودکان (Tooth filling)
این درمان مهم دندانپزشکی اطفال که با نام علمی ترمیم دندان (Dental restoration) یا پر کردن دندان شناخته می شود، یک روش رایج در دندانپزشکی کودکان و همچنین دندانپزشکی عمومی است. پرکردن دندان کودکان شامل برداشتن ساختار پوسیده یا آسیب دیده دندان و پر کردن حفره حاصل با مواد دندان پزشکی مناسب است. در دندانپزشکی اطفال نقش پرکردن دندان دو چندان است.
چراکه در مرحله اول، به عنوان یک درمان مهم برای رسیدگی به پوسیدگی دندان (حفره ایجاد شده در دندان شیری) هستند، عمل می کنند. پر کردن دندان شیری پوسیده، پیشرفت حفره ها را متوقف می کند و یکپارچگی ساختاری دندان شیری را بازیابی می کند. ثانیاً، پر کردن دندان نقش اساسی در حفظ دندان‌های شیری دارد، زیرا برای رشد صحیح گفتار، تغذیه از طریق جویدن مؤثر و هدایت رویش دندان‌های دائمی ضروری است.
انواع مواد مناسب برای پرکردن دندان کودکان:
در دندانپزشکی اطفال چندین نوع مواد مناسب پرکردن دندان برای کودکان وجود دارد، که طبعا هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.
- ترمیم و پرکردن دندان شیری کودکان با آمالگام:
پرکننده‌های آمالگام که از مخلوطی از فلزات از جمله نقره، قلع و جیوه تشکیل شده‌اند، دهه‌هاست در پرکردن دندان مورد استفاده قرار گرفته‌اند. آنها به دلیل دوام و مقرون به صرفه بودن شناخته شده اند و برای درمان دندان کودکان با حفره های عمیق یا ترمیم های گسترده مناسب هستند. با این حال، برخی از والدین و دندانپزشکان نگرانی هایی در مورد محتوای جیوه دارند، حتی اگر بسیاری از سازمان های بهداشتی پرکننده های آمالگام را ایمن تلقی کنند. البته شایان ذکر است ظاهر آمالگام که نقره‌ای رنگ است و ظاهری متفاوت با دندان های شیری و رنگ طبیعی دندان دارد، نیز موجب عدم تمایل به استفاده از آن به خصوص برای ترمیم دندان جلو شکسته کودکان دارد.
- ترمیم و پرکردن دندان شیری کودکان با کامپوزیت:
پرکننده های رزین کامپوزیت به رنگ دندان هستند و به طور یکپارچه با دندان های طبیعی ترکیب می شوند و از نظر زیبایی برای نواحی قابل مشاهده و ترمیم دندان جلو کودکان زیبا هستند. آنها به خوبی به ساختار دندان متصل می شوند و در مقایسه با آمالگام نگام استفاده، ساختار کمتری از مینای دندان شیری تراش داده می‌شود و به حذف ساختار دندان شیری سالم کمتری نیاز دارند. با این حال، پرکننده های کامپوزیت دوام کمتری نسبت به آمالگام دارند و ممکن است در طول زمان نیاز به جایگزینی داشته باشند. آنها برای حفره های کوچک تا متوسط در دندان های قابل مشاهده و دندان های جلویی کودک ایده آل هستند.
- ترمیم و پرکردن دندان شیری کودکان با گلاس آینومر:
پر کردن دندان با گلاس آینومر فلوراید آزاد می کند که می تواند به جلوگیری از پوسیدگی بیشتر دندان شیری کمک کند و اغلب در دندانپزشکی کودکان برای دندان های شیری استفاده می شود. آنها به اندازه آمالگام بادوام نیستند، اما برای مناطقی و دندان هایی که فشار کمتری متحمل می‌شوند، و برای کودکان در معرض خطر بیشتر پوسیدگی مناسب هستند. گلاس آینومرها مزیت چسبندگی به ساختار دندان را دارند و می توانند در ترمیم های کم تهاجمی استفاده شوند.
به طور خلاصه، انتخاب ماده پرکننده در دندانپزشکی کودکان به عواملی مانند اندازه و محل حفره دندان شیری، زیبایی، دوام و نیازهای دندانی خاص کودک بستگی دارد. پرکننده های آمالگام، رزین کامپوزیت و گلاس آینومر هر کدام مزایا و معایب خود را دارند. دندانپزشکان اطفال هنگام تعیین مناسب ترین ماده پرکننده برای موقعیت منحصر به فرد هر کودک، این عوامل را به دقت در نظر می گیرند.
پرکردن و ترمیم دندان کودکان چگونه است؟
فرآیند پرکردن دندان های کودکان که از نظر علمی زیر شاخه ای از ترمیم دندان اطفال نامیده است، شامل یک سری مراحل دقیق برای رفع مشکلات دندانی در دندان های شیری است. این روش معمولاً با معاینه و تشخیص کامل توسط دندانپزشک اطفال برای شناسایی وسعت و ماهیت مشکل دندان شیری مانند حفره ها یا ترومای دندانی آغاز می شود. سپس استفاده از لیزر دندانپزشکی برای بی حسی اطفال و سپس تزریق بی حسی موضعی برای اطمینان از راحتی کودک در طول درمان دندان پزشکی انجام شود. استفاده از لیزر دندانپزشکی در کلینیک دندان پزشکی دریای نور برای بی حسی ناحیه‌ی تزریق امپول بی حسی است که باعث احساس عدم درد هنگام تزریق امپول بی حسی در کودکان می‌شود. و تا حد بسیار زیادی ترس از آمپول دندانپزشکی در کودکان را کاهش می‌دهد.
مرحله بعدی شامل برداشتن ساختار پوسیده یا آسیب دیده دندان با استفاده از ابزارهای دندانپزشکی تخصصی است که به ساختار دندان سالم آسیبی وارد نگردد. هنگامی که ناحیه آسیب دیده تمیز و آماده شد، دندانپزشک اطفال مواد پرکننده دندان مناسبی مانند آمالگام، رزین کامپوزیت یا گلاس آینومر را انتخاب می کند و حفره را با دقت پر می کند. مواد پرکننده برای اطمینان از تناسب مناسب و هم ترازی با سایر دندان های شیری شکل و جلا داده می شود. در موارد گسترده تر یا برای ترمیم های بزرگتر، ممکن است از روکش های دندانی برای پوشاندن و محافظت از دندان استفاده شود. هدف نهایی ترمیم دندان کودکان، حفظ عملکرد دندان‌های شیری، جلوگیری از مشکلات بیشتر دندانی، و اطمینان از رشد مناسب دندان‌ها و در نتیجه ارتقای سلامت و رفاه کلی دهان و دندان کودک است.
![Whats App_Ver 1.jpg]( "Whats App_Ver 1.jpg")
ترس کودکان از دندان پزشکی:
با توجه به روحیه حساس کودکان، و اینکه قاعدتا مراجعه در سنین پایین برای دندان پزشکی اطفال اولین، مهمترین و تاثیرگذارترین تجربه‌ی آنها از دندان پزشکی خواهد بود و باعث حس و نگرش آنها به دندان پزشکی در سنین بالتر می‌گردد، بسیار حائز اهمیت و قابل بحث است. اطمینان از یک رویکرد ملایم و مطابق با روانشناسی کودک در دندانپزشکی اطفال از اهمیت بالایی برخوردار است و باعث می‌شود که ملاقات‌های دندانپزشکی میتواند برای آنها ترسناک باشد یا خیر .
توجه داشته باشید که تجارب تروماتیک دندان در دوران کودکی می تواند منجر به فوبیای دندانی شود که تا بزرگسالی ادامه می یابد، از این رو یک ارتباط دوستانه و ملایم به ایجاد اعتماد بین کودک و دندانپزشک کمک می کند. هنگامی که کودکان احساس راحتی و امنیت می کنند، به احتمال زیاد در طول اقدامات دندانپزشکی همکاری لازم را خواهد داشت و به کاهش اضطراب و ترس او کمک می‌کند. علاوه بر این تجربیات اولیه مثبت دندانپزشکی می تواند پایه و اساس عادات بهداشت دهان و دندان را در طول عمر ایجاد کند. دندانپزشکان و کارکنان دندانپزشکی که ارتباطی مناسب با کودکان دارند در این بسیار کمک کننده خواهد بود.
درمان ترس کودکان از دندان پزشکی:
کنترل و کاهش ترس کودکان از دندانپزشکی در حین درمان دندانپزشکی شامل ترکیبی از استراتژی ها و اصول روانشناسی مدرن است، با هدف ایجاد یک تجربه مثبت برای کودکان.
- اقدامات کلینیک دندان پزشکی برای کاهش ترس اطفال از دندانپزشکی:
دندانپزشکان اطفال به طور ویژه برای کار با کودکان آموزش دیده اند و در کم ترس کردن ویزیت های دندانپزشکی تجربه دارند. مراکز و کلینیک های دندانپزشکی با استفاده از هدایا و یا دکورهای رنگارنگ و جذاب برای ایجاد محیطی دلپذیر استفاده می کنند. علاوه بر این صبر، حوصله و رفتار های ملایم و مناسب با کودکان از الزامات درمان اطفال است. در کلینیک دندان پزشکی دریای نور دندانپزشکانی منتخب برای کار با اطفال با معرفی ابزار دندانزشکی با نام های مستعار برای درک بهتر اطفال، یا تعریف داستان، شعر و .. حین درمان سعی در ایجاد یک رابطه موثر با اطفال دارند.
از کودکان و والدین خواسته می‌شود یک جلسه برای آشنایی با محیط به کلینیک دندانپزشکی آمده و حتی با دندانپزشک خود صحبت کند.
طبق تحقیقات علمی صورت گرفته، بخش فیلم، کارتون یا موسیقی مورد علاقه کودکان نیز بسیار موثر است. در یک تحقیق منتشر شده در سایت "
Sciencedirect" با نشان دادن یک ویدیو قبل از درمان دندانپزشکی اطفال با مضمون "درمان اطفال که یک کودک با شرایط مشابه به دندان پزشکی مراجعه کرده است، و با دندان پزشک خود یک ارتباط موثر برقرار می‌کند و به آرامی و در آرامش کامل درمان خود را به اتمام می‌رساند" میتواند بسیار کمک کننده در کنترل استرس کودکان باشد. حتی در کنترل واکنش های شدید کودکان اعم از گریه و ممانعت از درمان نیز موثر است. طبق این تحقیق یک تصویر ویدئویی از یک کودک سیاه‌پوست 4 ساله که تحت یک عمل ترمیمی دندان قرارگرفته است، نشان داده شد. و موجب کاهش اضطراب کودکان مراجعه کننده به این مرکز درمانی شده است.
بخش اطفال کلینیک دندانپزشکی دریای نور
- اقدامات والدین برای کاهش ترس اطفال از دندانپزشکی:
توصیه می‌شود که والدین ویزیت های دندانپزشکی را از سنین پایین برای کودکان خود شروع کنند، به طور ایده آل در زمان رویش اولین دندان یا در اولین تولد کودک. قرار گرفتن زودهنگام در معرض مراقبت های دندانی می تواند به عادی سازی ویزیت های دندانپزشکی و کاهش ترس کمک کند. هنگام صحبت با کودک در مورد دندانپزشک از زبان مثبت استفاده کنید. از کلمات منفی مانند "درد"، یا "آزار" و یا ترساندن آنها از دندانپزشک یا آمپولی بی حسی اجتناب کنید. در عوض، از کلماتی مانند «بررسی»، «تمیز کردن» و «دندان‌های سالم و زیبا» استفاده کنید. در خانه، می‌توانید با استفاده از مسواک و عروسک، تظاهر به بازی و بازسازی فضای دندانپزشکی کنید. و آن را به یک بازی سرگرم کننده و آموزشی تبدیل کنید تا آنها را با ابزارها و روش های دندانپزشکی آشنا کنید. در مورد ویزیت و درمان های دندانپزشکی کودک خود با عبارات ساده و مناسب توضیح دهید. و از توضیح بیش‌از حد درمان با جزئیات اجتناب کنید. به آنها اطلاع دهید که دندانپزشک به دندان های آنها نگاه می کند و آنها را می شمارد تا از قوی بودن آنها مطمئن شود.
به یاد داشته باشید که هر کودکی منحصر به فرد است و بهترین عملکرد ممکن است از کودکی به کودک دیگر متفاوت باشد. نکته کلیدی ایجاد یک فضای حمایت کننده و اطمینان بخش و ایجاد تدریجی تجربیات مثبت دندانپزشکی است که به کاهش ترس در طول زمان کمک می کند.
مراقبت از دندان های ترمیم شده کودکان:
مراقبت از دندان های ترمیم شده کودک برای اطمینان از طول عمر ترمیم های دندانی و حفظ سلامت کلی دهان ضروری است. پس از انجام اقدامات دندانپزشکی، والدین باید دستورالعمل های مراقبتی خاص پس از درمان را که توسط دندانپزشک کودکان ارائه می شود، دنبال کنند. کودک خود را تشویق کنید تا با دندان های ترمیم شده خود مهربان باشد، به خصوص در ساعات بلافاصله بعد از ترمیم دندان. از خوردن هر گونه غذای سفت یا چسبناکی که می تواند باعث کنده شدن یا آسیب رساندن به ترمیم شود خودداری کنید. در صورت درد بعد از درمان ترمیم دندان اطفال، طبق دستور دندانپزشک از داروهای مسکن تجویز شده یا بدون نسخه استفاده کنید.
بر اهمیت حفظ بهداشت دهان و دندان تاکید کنید. کودک خود را تشویق کنید حداقل دو بار در روز دندان های خود را به آرامی با یک مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزند. مصرف غذاها و نوشیدنی های شیرین و اسیدی را محدود کنید. یک رژیم غذایی متعادل با مقدار زیادی میوه و سبزیجات از هر لحاظی کمک کننده است. از مکیدن انگشت، استفاده از پستانک (فراتر از سن مناسب) و سایر عاداتی که می‌توانند به دندان‌های ترمیم شده فشار وارد کنند و به طور بالقوه منجر به آسیب شوند، خودداری کنید. معاینات منظم دندانپزشکی، ودرمان فلوراید تراپی بسته به نیازهای دندانی خاص کودک شما، برای تقویت دندان ها و جلوگیری از پوسیدگی دندان شیری از سایر اقدامات پیشگیرانه است، اطمینان حاصل کنید که کودک شما این درمان ها را طبق توصیه ها دریافت می کند.
![dental-care.jpg]( "dental-care.jpg")
ترمیم دندان شکسته کودکان:
ترمیم دندان های شکسته کودکان شامل ارزیابی میزان آسیب به دندان شیری، محل شکستگی دندان و نوع شکستگی و میزان آن است. برداشتن هرگونه ساختار آسیب دیده دندان و سپس بازیابی یکپارچگی و ظاهر دندان است. بسته به شدت شکستگی و محل دندان آسیب دیده، روش های ترمیم می تواند شامل باندینگ، روکش یا ونیردندان باشد.
پرکردن دندان جلو اطفال:
پر کردن دندان‌های جلویی کودکان شامل قرار دادن پرکننده‌های دندانی در دندان‌های جلویی است که معمولاً برای رفع حفره‌ها یا آسیب‌های جزئی انجام می‌شود. دندان های جلو که در ظاهر و حفظ اعتماد بنفس کودک بسیار موثر است از اهمیت بالایی برخوردار است. از این رو پرکردن دندان جلو اطفال موجب نگرانی والدین و حساسیت انان می‌گردد. از انجا که هدف اولیه پرکردن دندان جلو اطفال در از بین بردن پوسیدگی دندان شیری است، اما بازگرداندن ظاهر طبیعی و حفظ عملکرد آنها نیزمهم است. انتخاب مواد پرکننده، مانند رزین کامپوزیت یا گلاس آینومر، از موارد پیشنهادی است.
![ترمیم دندان کودکان.jpg]( "ترمیم دندان کودکان.jpg")
سوالات والدین هنگام مراجعه برای ترمیم دندان اطفال:
والدین اغلب در مورد ترمیم و پرکردن دندان های فرزندانشان چندین سوال و نگرانی مشترک دارند.
- آیا ترمیم دندان برای فرزندم دردناک خواهد بود؟
مطمئن باشید که دندانپزشکان اطفال در به حداقل رساندن ناراحتی در حین درمان‌های دندانپزشکی مهارت دارند. بی‌حسی موضعی اغلب برای بی‌حس کردن ناحیه مورد استفاده قرار می‌گیرد تا اطمینان حاصل شود که کودک شما در طول ترمیم درد احساس نمیکند. علاوه بر این، ژل های بی حسی طعم دار برای کودکان استفاده می‌شود علاوه براین یک ابزار نوین دندانپزشکی مانند لیزر دندانپزشکی در این شرایط به کمک ما می‌آید.در بی حسی با لیزر محل تزریق آمپول بی حسی و اطراف آن را توسط اشعه های کم توان لیزر بی حس می‌کنند، و در این مرحله فرد هیچ گونه درد و یا سوزشی را احساس نمیکند و تنها ناحیه تحت درمان بی حس می‌شود، و در نهایت فرد هنگام تزریق آمپول بی حسی دردی را احساس نمیکند و فرایند بی حسی سریع تر خواهد بود.
- طول ترمیم دندان اطفال چه مدت است؟
طول عمر ترمیم های دندان شیری به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله نوع مواد پرکننده مورد استفاده، اندازه و محل حفره و عادات بهداشت دهان و دندان کودک شما. پرکننده‌های آمالگام و رزین کامپوزیت بادوام هستند و در صورت نگهداری خوب می‌توانند سال‌ها دوام بیاورند. معاینات منظم دندانپزشکی می تواند به نظارت بر وضعیت ترمیم و اطمینان از موثر ماندن آن کمک کند.
- آیا پرکردن دندان کودکان خطرناک است؟
پرکردن دندان معمولاً زمانی که توسط دندانپزشک متخصص اطفال انجام شود ایمن و مؤثر است. با این حال، مهم است که در مورد خطرات یا نگرانی های بالقوه با دندانپزشک خود، از جمله آلرژی به مواد پرکننده خاص یا سایر شرایط پزشکی که ممکن است روی روش تأثیر بگذارد، صحبت کنید.
![عصب کشی دندان شیری.jpg]( "عصب کشی دندان شیری.jpg")
سخن آخر
مراقبت زودهنگام دندانپزشکی برای کودکان نقش حیاتی حفظ دندان های شیری در رشد کلی آنها تأکید می کند. مشکلات رایج دندانی در بیماران اطفال، از جمله حفره ها، تروما، و مشکلات رشدی، نیاز به ترمیم دندان اطفال دارد. انواع مختلفی از پر کردن دندان مناسب برای کودکان مانند آمالگام، رزین کامپوزیت و گلاس آینومر مورد بحث قرار گرفته است. اقدامات پیشگیرانه مانند بهداشت دهان و دندان، رژیم غذایی متعادل و معاینات منظم دندانپزشکی برای حفظ سلامت دهان و دندان کودکان ضروری است.